Nova Zembla

Regie: Reinout Oerlemans Cast: Robert de Hoog, Doutzen Kroes, Derek de Lint, Jan Decleir, Victor Reinier, Semmy Schilt, Teun Kuilboer e.a. Speelduur: 108 minuten Jaar: 2011

Tv magnaat en acteur Reinout Oerlemans maakte eerder al furore met zijn debuutfilm Komt Een Vrouw Bij De Dokter. Nu is het de beurt aan een stukje Nederlandse historie met de film Nova Zembla, de eerste Nederlandse film in 3D. En alleen al voor die stap verdiend Reinout Oerlemans een award, want de Nederlandse film staat nou niet bepaald bekend om innovatie. Maar een gloednieuwe techniek gebruiken voor een film, hoe dapper dat ook mag zijn voor een Nederlandse film, maakt niet automatisch een goede film. Dus de vraag is natuurlijk of de film net zo goed is, als de poging om de eerste Nederlandse 3D film te maken?

Het verhaal, voor degene die niet oplette tijdens de geschiedenis les, gaat over de poging van een groep Nederlandse ontdekkingsreizigers om een nieuwe route naar India te vinden, die niet langs de vijandelijke linie van de Spaanse kust gaat. Het idee is om de noordelijke route te varen, langs de Noordpool.

Een jonge ambitieuze schrijver, Gerrit de Veer (Robert de Hoog) wil mee op reis gaan om er verslag van te doen, in de hoop om op die manier het respect van de vader van zijn grote liefde, Catharina Plancius (Doutzen Kroes) te winnen. Maar eenmaal op reis komt hij erachter dat respect verdiend moet worden, en als het schip vastloopt op Nova Zembla, een eiland met Siberische temperaturen, wordt het nog veel erger. De ontdekkingsreizigers zijn gedwongen om een winter lang te overleven onder extreme omstandigheden, alvorens een poging wordt gewaagd om terug te keren naar Holland.

Cinematografisch is de film een pareltje. Oerlemans weet prachtige beelden te leveren, waarbij hij uitstekend gebruik maakt van de 3D om een extra dimensie aan zijn film toe te voegen. Het camerawerk een de compositie is prachtig. Ook de art direction, kostuums, make-up, en special effects zijn van bijna on-Nederlands niveau. Amsterdam tijdens de Gouden Eeuw ziet er prachtig smerig en realistisch uit, Nova Zembla is precies wat je er van voorgesteld had, de kostuums en make-up zijn smerig, prachtig en realistisch, en de belichting en kleurgebruik in de film zijn uiterst effectief in het verkopen van de ijskoude temperaturen.

Het enige minpunt aan de film is het enigszins onevenwichtige script. De basis van het script, een jongeman die zichzelf wilt bewijzen door mee te gaan op dit avontuur, is prima gekozen. De uitwerking van het script is echter een stuk minder. Het lijkt wel alsof bepaalde belangrijke scènes zijn komen te vervallen, ten opzichte van andere, minder belangrijke scènes die veel minder te vertellen hebben, en daardoor makkelijk uit de film geknipt hadden kunnen worden. Er worden zo allerlei plotlijntjes bewandeld, waarvan nooit echt duidelijk wordt wat hier nu precies de bedoeling achter was. Zo wordt er een heel plot opgezet omtrent het proviand dat aan boord moet zijn, en de koers, maar wordt het nooit helemaal duidelijk wat de filmmakers hier nou precies mee wilden aantonen.
Het tweede probleem met het script is de afronding van het verhaal. De anticlimax van het verhaal, waarbij de ontdekkingsreizigers terug komen, en ontdekken dat een andere groep ontdekkingsreizigers er wel in is geslaagd om een nieuwe route te vinden, werkt als een vreselijke domper op de film. Het laat het publiek achter met een nare namaak, en onbevredigend gevoel alsof het hele avontuur, en daarmee ook de gehele film voor niets is geweest, en dat kan zeker niet de bedoeling zijn geweest.

Desondanks laat de film een sterke indruk achter, en is Oerlemans er zeker in geslaagd om het gevoel van uitzichtloosheid, ontbering en kou goed over te brengen. Oerlemans bewijst cinematografisch goed een verhaal te kunnen vertellen, die grote indruk achter laat, die gepaard gaat met mooie wijde shots. Robert de Hoog speelt aardig de rol van de jonge naïeve schrijver, maar komt wellicht iets te intelligent over om in de val te trappen van de vader van zijn grote liefde. Doutzen Kroes speelt prima een debuutrol als de schone dame voor wie je inderdaad wel wat zou willen doorstaan om haar te winnen. Derek de Lint speelt de rol van de ervaren zeeheld Willem Barentsz, die het vertrouwen van de zeelui heeft, en Victor Reinier speelt overtuigend de rol van Jacob van Heemskerck die moeite heeft de kapitein op het schip te zijn met Barentsz naast zich.

Eindoordeel: In visueel opzicht is de film een uiterst geslaagde poging om de eerste Nederlandse 3D film op het witte doek te brengen. Het script schiet hier en daar echter wat te kort, wat een rare nasmaak geeft aan de film. Desondanks is de poging van Reinout Oerlemans om een stukje Nederlandse historie naar film te vertalen geslaagd te noemen, en zouden we alleen maar kunnen wensen dat meer Nederlandse filmmakers zich eens zouden gaan richten op deze periode van de Nederlandse geschiedenis, in plaats van alleen maar films over de Tweede Wereldoorlog te maken. De film is van hoog niveau, en zeker het bekijken waard. Het acteerniveau is behoorlijk, het camerawerk prachtig, en als je je niet te veel stoort aan de fouten in het script, is het absoluut genieten.

Eindcijfer: 7,5